14 oktober 2022

Transmuraaltje; Passende zorg? Passende zorg!

Mijn halve leven ben ik actief in onderwijs, zorg en politiek. De dilemma’s die daar spelen, leiden vaak tot een onmogelijke evenwichtsoefening. Want als samenleving willen we beter onderwijs en meer zorg, voor rijk en arm, en tegelijkertijd willen we er liever niet meer voor betalen. Onderwijl wordt de Tweede Kamer door de kiezer gegijzeld: impopulaire maatregelen voor zorg en onderwijs staan garant voor zetelverlies.

De Hollandse polder draaide het afgelopen jaar overuren om hier toch chocola van te maken. Ik heb daar bewondering voor. En ook het voorlopige resultaat, het Integraal Zorg Akkoord (IZA), vind ik een knappe prestatie. De inzet op passende zorg past bij wat ook wij ons in KIJK Martini 2024 als doel hebben gesteld: zorg in ons ziekenhuis als het moet, daarbuiten als het kan.


En toch ben ik er niet gerust op. Bij het lezen van het IZA heb ik in de kantlijn welgeteld 22 keer ‘wensdenken!’ en 74 keer ‘maar hoe dan?!’ geschreven. En ja, het document ook een paar keer in de prullenbak gegooid. Om het er vervolgens toch maar weer uit te halen (ik ben een emotionele lezer).


Want zorg verschuiven naar thuis, naar de huisarts, naar de VVT … hoe komen we er eigenlijk bij dat dit haalbaar is? En goedkoper? Ja, wanneer we de economen en modeldenkers hun gang laten gaan mogelijk wel, maar die leven als regel op een andere planeet. Net als de zoveelste belofte van administratieve lastenverlichting. Even voor de goede orde: alle initiatieven daartoe sinds de jaren ‘90 ten spijt is de uitkomst dat we onszelf netto met steeds zwaardere administratieve lasten opzadelen. We zijn onbedoeld van een high trust samenleving naar een controlemaatschappij gemigreerd, met enorme kosten en frustraties tot gevolg.


Kortom: het IZA zoals het er nu ligt is een belangrijke inleiding, maar niet meer dan dat. Het wachten is op een stevig uitvoeringsprogramma. En als wij - de zorg, het Martini - dat zelf niet schrijven, dan wordt het voor ons geschreven.


Nu komt het goede nieuws. We hebben in het Martini een succesvolle start gemaakt met ons uitvoeringsprogramma Passende Zorg. Onze medisch specialisten en verpleegkundigen nemen daarin zelf het initiatief en dat is bijzonder krachtig. We koesteren bestaande én recente Juiste Zorg op de Juiste Plaats initiatieven, zoals Punt voor Parkinson (locatie Maartenshof), HartNet Noord-Nederland (locaties UMCG, Martini, OZG, WZA en Treant) en het Academisch Borstcentrum Groningen (locatie Martini). We lopen als ziekenhuis voorop in onze focus op bewezen zorg en het achterwege laten van onvoldoende bewezen zorg. We zijn één van de eerste volledige i2i gecertificeerde ziekenhuizen in Nederland, waarmee we aantonen dat wij de zorg in ons ziekenhuis doelmatig organiseren met zo min mogelijk onnodige behandelingen en zo min mogelijk verspilling. En - let op verzekeraars! - in termen van de beheersing van de schadelast per patiënt zijn we koploper.


Aan passende zorg is onlosmakelijk verbonden dat we niet zozeer dat wat medisch mogelijk is voorop stellen. Maar dat wat het meeste bijdraagt aan de kwaliteit van leven. Het zou mooi zijn wanneer de medische wetenschappelijke verenigingen dat ook als uitgangspunt gaan hanteren. En de zorginstellingen. En het onderwijs. En de politiek. En ik (jij) zelf dus. Want daar begint en eindigt alles mee.


André Postema, bestuursvoorzitter Martini Ziekenhuis



Terug naar het nieuwsoverzicht