Transmuraaltje; te pas en te onpas

Passende zorg is het nieuwe toverwoord voor beteugeling van de kosten van de zorg. En dat betekent zinnige zorg dicht bij huis, want dat is effectief. Passende zorg is ook een paradigma verschuiving zoals we dat ook in de positieve gezondheid zien: niet alleen behandelen van ziekte maar juist bevorderen van gezondheid. In samenspraak met de patiënt.

De termen substitutie, juiste zorg op de juiste plek en zinnige zorg zijn nu aangevuld met de term passende zorg. De overheid wil hierdoor een opdracht aan de zorgverleners geven, om gezamenlijke inhoudelijke zorgafspraken te maken én die na te komen.
Passende zorg is ook die zorg die het leven van mensen aantoonbaar moet verbeteren. Passende zorg is ook preventie, want dat is goedkoper dan de vervolgziekte te behandelen.

Te onpas: Proberen te voorkomen dat onnodige zorg geleverd wordt. Wat te denken van een gastroscopie bij mensen onder de 50? Of een MRI van de knieën als je ouder bent dan 60 jaar.  Vermoeide jongeren op de poli van de internist?

Te pas/te onpas? De patiënt is koning en de wereld is maakbaar, en de zorg die moet leveren wat ik wil, want ik heb recht op zorg, want ik betaal.

Te pas: De zorg die niet in het ziekenhuis komt, of een operatie die, of onderzoek dat niet wordt gedaan. Bij passende zorg past ook een passende beloning, maar de specialist wordt gefinancierd door volume en productie afspraken. Niets doen, ook al is dat zinnig, wordt niet vergoed…. Dus we doen maar iets, voor de patiënt, voor de omzet, voor het goede gevoel, dat is onpas.

Te pas: Dat in goede afstemming te doen met de huisartsen, dat de overheid een situatie creëert dat we als huisartsen meer tijd krijgen om te bespreken wat zinnig is, een verwijzing is zo klaar, het afzien van verwijzing kost veel tijd. En dat de huisartsen en hun medewerkers niet de wachttijd voor de GGZ, jeugdzorg, ziekenhuiszorg moeten overbruggen met tussentijdse consulten. Dat er meer huisartsen worden opgeleid, niet alleen als goede dokter maar ook als praktijkhouder.

Te onpas: Zorgverzekeraars noemen passende zorg een model om kosten te verminderen, maar laten aan de zorgverleners zelf over hoe dat te bereiken. Een verzekeraar bekijkt zorg inmiddels als schadelast, maar zou mee moeten denken hoe samenwerking en overleg tussen de ketens en alternatieve manieren van betaling bedacht kunnen worden. Dat er dus gepaste financiering nodig is voor passende zorg. Daarvoor zal de ziektekostenverzekeraar met concrete en passende oplossingen moeten komen, geholpen door de regels uit Den Haag.

Dus boor een gat door de schotten heen!

Te pas: Daarvoor zullen we dappere dokters moeten zijn, die kunnen zeggen tegen patiënten dat bepaalde zorg niet zinnig is...

Maar pas op! Daarvoor zijn patiënten en wij als zorgverleners inmiddels te veel consument. We krijgen de geest ‘’dat alles wat kan ook moet kunnen’’ niet meer in de fles terug gestopt. Elke arts weet wanneer er zinvolle zorg wordt geleverd, en wanneer een onderzoek of behandeling niet zo zinvol is. Dus zullen we “’Burgerfora’’ moeten oprichten die bepalen welke behandeling nuttig, zinnig en waardevol en doelmatig is. Want dit alleen doen als zorgverleners is niet vol te houden.
O pardon; het volk kiest de politiek, en deze maakt keuzes namens het volk. Maar de politiek durft niet te kiezen en laat de lastige keuzes over aan ‘het veld’. Want de politiek wil het volk behagen om herkozen te worden.

Passende zorg is zinnige zorg en zorgt voor toegankelijke zorg. Dat kan alleen kan als je dat gezamenlijk doet: patiënten, zorgverleners, zorgverzekeraars, sociaal-maatschappelijke organisaties en overheid.

Ook meepraten en meedoen?
Mail M.hardieck@mzh.nl

Mischa Huisarts, huisarts en adviseur transmurale samenwerking